Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Succisa pratensis & Prunus brigantina

fotò
fotò
Mourdudo

Succisa pratensis

Caprifoliaceae Dipsacaceae

Àutri noum : Cap-d'ase, Flour-de-la-véuso, Véuso.

Noms en français : Succise, Mors-du-diable.

Descripcioun :
La mordudo trachis en coulounìo dins li prado umido ; es uno planto pulèu raro au nostre. Se recounèis à si lòngui fueio en lanço e à sa racino coupado coume s'èro mordudo (d'aqui lou noum). I'a quatre petalo à la flour e li bratèio sèmblon de fueio.

Usanço :
La mordudo es uno planto couneigudo pèr sougna li malautié de pèu coume la rougno o la rasco e apasima lou prusi. Lucho peréu contro lou raumas (espetouranto). Coume lis àùtris escabiouso, es utilisado à la primo coume depurativo "pèr neteja lou sang". Se fai uno tenchuro jauno emé li flour.

Port : Grando erbo
Taio : 30 à 120 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Succisa
Famiho : Caprifoliaceae
Famiho classico : Dipsacaceae

Ordre : Dipsacales

Coulour de la flour : Bluio
Petalo : 4
Ø (o loungour) enflourejado : 0,8 à 1,2 cm
Flourido : Estiéu - Autouno

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Setèmbre à óutobre

Liò : Prado umido - Palun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Succisa pratensis Moench, 1794

fotò
fotò
Afatoulié

Prunus brigantina

Rosaceae

Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.

Nom en français : Prunier de Briançon.

Descripcioun :
L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.

Usanço :
Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).

Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae


Ordre : Rosales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Sebisso - Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
RR
C
CC

Succisa pratensis & Prunus brigantina

R
R
R
R
R
R
C
R

Coumpara Mourdudo emé uno autro planto

fotò

Coumpara Afatoulié emé uno autro planto

fotò